Een korte geschiedenis
De naam van onze vereniging luidt voluit: Departement Zaanstad Zuid der Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Dat is een lange naam in een tijd waarin korte, ‘pakkende’, en commercieel goed in het gehoor liggende namen de boventoon voeren. Maar onze vereniging vindt haar oorsprong dan ook in het einde van de 18e eeuw.
Departement Zaanstad Zuid is lid van de landelijke vereniging Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen (‘de Maatschappij’) en maakt deel uit van de organisatiestructuur van de Maatschappij met haar districten en departementen. De departementen zijn zelfstandige verenigingen.
De Maatschappij is in de tijd van ‘de Verlichting’ ontstaan. Men streefde naar beter onderwijs en ontplooiing voor iedereen zodat allen konden delen in de vooruitgang. In die tijd was dat iets bijzonders. De gedachte dat welvaart en welzijn bereikbaar horen te zijn voor iedereen, was toen geen gemeengoed.
Departement Zaanstad Zuid is de voortzetting van de oude Nuts-departementen Zaandam (1789-1979) en Koog-Zaandijk (1788-1979). Het is het enige overgebleven Nuts-departement in de Zaanstreek. Van de ruim 600 Nuts-departementen die in Nederland ooit actief zijn geweest zijn er nu nog ongeveer 80 over met in totaal circa 8000 leden.
Het Departement Zaanstad Zuid is in het verleden op vele gebieden actief geweest. Denk daarbij aan de Nutsspaarbank, de fröbelschool (kleuterschool) en de leesbibliotheek. Door de jaren heen heeft het departement lezingen georganiseerd. Zij heeft in 1902 het Nutsgebouw aan de Czaar Peterstraat in Zaandam opgericht. In de bovenzalen konden toneel- en muziekuitvoeringen, voordrachten en lezingen worden gegeven. Het Nutsgebouw is nog steeds eigendom van het departement en wordt verhuurd.
Het departement heeft in 1841 de vereniging „Tot Plaatselijk Nut” opgericht, die nog altijd actief is op maatschappelijk vlak in de Zaanstreek. Tegenwoordig op het gebied van bewindvoering over vermogens van mensen die daar door een lichamelijke of geestelijke beperking niet meer zelf voor kunnen zorgdragen. Lees verder: www.bewindvoering-zaanstreek.nl
Onze doelstelling
De Maatschappij en de Nuts-departementen hebben allemaal een soortgelijke doelstelling. Die doelstelling is de bevordering van het welzijn van individu en samenleving. Uitgangspunt daarbij is de bereidheid tot dienstverlening aan de medemens. De Maatschappij vertaalt dit als: ,,het bevorderen van deelname van alle burgers aan het maatschappelijk leven’’. De Maatschappij en de Nuts-departementen zijn onafhankelijk van iedere groepering van levensbeschouwelijke (bijvoorbeeld kerkelijke), politieke of economische aard. De Nutsdepartementen zijn actief als cultureel departement, onderwijsdepartement of fondsdepartement.
Wat doen wij voor u?
Ons departement is een zogenoemd „cultureel departement”. Dat wil zeggen dat wij ieder jaar aan onze leden een cultureel programma aanbieden, bestaande uit een aantal lezingen en, van tijd tot tijd, cursussen. De lezingen zijn tegen betaling ook toegankelijk voor niet-leden. Lees verder onder: „Agenda” waar ook de locaties genoemd worden waar de lezingen en cursussen worden gehouden.
Subsidie
- Wij zijn tevens een zogenoemd „fondsdepartement”. Dat wil zeggen dat wij ons vermogen mede aanwenden voor de financiële ondersteuning van goede doelen in de Zaanstreek die in lijn zijn met de Nuts-doelstelling. Lees verder onder: „Subsidie” onder het kopje: „ Financiële ondersteuning door ons departement”.
- De Maatschappij heeft in 2012 onder de naam „NUTfonds” een eigen steunfonds opgericht. Wij stimuleren het gebruik van de mogelijkheden die het NUTfonds te bieden heeft. Lees verder onder: „Subsidie” onder het kopje: „ Financiële ondersteuning door het NUTfonds”
Nutsprijs
Departement Zaanstad Zuid heeft bij haar 200-jarig bestaan in 1989 de „Nutsprijs” ingesteld.
